Najczęstszym zabiegiem chirurgicznym w stomatologii jest ekstrak­cja, czyli usunięcie zęba, będące zwykle rezultatem próchnicy zębów. Zęby, których nie można leczyć zachowawczo, a toczy się w ich tkan­kach proces chorobowy, powinny być usunięte, gdyż stają się źródłem zakażenia organizmu. Chirurgicznie można także leczyć zmiany chorobowe w tkankach otaczających zęby. Leczenie torbieli korzeniowych, tworzą­cych się przy wierzchołkach […]

Protetyka stomatologiczna jest działem stomatologii obejmującym: leczenie i rehabilitację uszkodzeń jamy ustnej oraz narządów żucia w postaci utraty uzębienia, ubytków miękkich i twardych tkanek, a tak­że działania profilaktyczne (zapobiegawcze). Przede wszystkim zajmu­je się odtworzeniem utraconej funkcji żucia, poprawą estetycznego wyglądu oraz poprawą wymowy przy użyciu odpowiednich protez sto­matologicznych. Protezy uzupełniające wykonuje się z materiałów obcych […]

Ortodoncja, zwana też ortopedią szczękową, zajmuje się zaburzeniami (wadami) rozwojowymi (wrodzonymi) i nabytymi układu stomatognatycznego (narządu żucia) i wynikającymi z nich na­stępstwami. Nowoczesna ortodoncja kładzie nacisk na zapobieganie wadom oraz na wczesne ich wykry­wanie i leczenie. Do uszkodzeń mo­że dojść także w czasie porodu lub po urodzeniu i wtedy są to wady nabyte. Wady narządu […]

Błona śluzowa w jamie ustnej wyściela dno jamy, pokrywa język, gardło, podniebienie, wyrostki zębodołowe. W stanie zdrowia jest wil­gotna, gładka, lśniąca o bladoróżowej barwie. Pełni ona funkcję: osła­niającą, wydzielniczą (drobne gruczoły ślinowe), obronną (bakteriobój­cze właściwości śliny, enzymów), wchłaniania, smakową (kubki sma­kowe), czuciową (receptory temperatury, dotyku, bólu). Zmiany chorobowe występujące na błonie śluzowej jamy ust­nej są […]

Choroby przyzębia, czyli parodontopatie, dotyczą przyzębia brzeżnego, tj. dziąsła, ozębnej, okostnej, kości wyrostka zębodołowego i ce­mentu korzeni zębów. Klinicznie wyodrębnia się postacie: zapalne, za­nikowe, przerostowe (rozrostowe) i mieszane. Podobnie jak próchnica, ze względu na częstość występowania cho­roby przyzębia zaliczane są do chorób społecznych. W Polsce ok. 40% dzieci i młodzieży oraz prawdopodobnie ok. 40 — […]

Stomatologia zachowawcza zajmuje się zapobieganiem i leczeniem próchnicy, chorób miazgi i ozębnej. Zmiany anatomopatologiczne w tych procesach chorobowych zależą od stopnia zniszczenia poszczególnych tkanek zęba. Próchnica zębów. Klinicznie próchnicę różnicuje się na: począt­kową, powierzchowną, średnią i głęboką. Pierwsze dwie postacie do­tyczą szkliwa, próchnica średnia — szkliwa i zębiny, a próchnica głę­boka może prowadzić do powikłań […]

Próchnica zębów, najczęściej występująca choroba uzębienia, jest chorobą społeczną. Stąd wysiłki we wdrażaniu programów zapobie­gawczych i podejmowanie planowanego, wczesnego leczenia. Z wyjąt­kiem tzw. wczesnej próchnicy, próchnica rzadko występuje przed 2 r. życia dziecka. Nasilenie próchnicy obserwuje się pomiędzy 2 a 6 r. życia (ok. 50% liczby zębów). W wieku 6 — 12 lat nasilenie to […]

Całkowicie wykształcony i uformowany ząb anatomicznie składa się z: korony, szyjki oraz korzenia lub korzeni. Morfologicznie zbudo­wany jest (idąc od warstw zewnętrznych): ze szkliwa, zębiny, a w częś­ci korzeniowej z cementu. Jamę zęba (komorę) wypełnia miazga. Każdy ząb zawieszony jest w zębodole wykształconym w kości wyrostków zębodołowych szczęki i części zębodołowej żuchwy. Wyróżnia się stawy […]

Rozwój twarzy i układu stomatognatycznego w życiu wewnątrzłonowym wiąże się z intensywnym rozwojem głowowego odcinka zarodka. Zawiązki twarzy i szczęk pojawiają się już w końcu 3 tygodnia życia płodu. Zarodek 8-tygodniowy ma już uformowaną twarz i szczęki. Zawiązki zębowe powstają w 9 tygodniu. W 5 miesiącu życia płodu wykształco­ne zawiązki zębów mlecznych ulegają wapnieniu; rozpoczyna […]

Narząd żucia lub, poprawniej, układ stomatognatyczny jest zespołem elementów i struktur anatomicznych i czyn­nościowych twarzoczaszki, biorących udział w funkcji pobierania po­karmu. Układ ten tworzą kości, zęby, naczynia krwionośne, nerwy, mięśnie, więzadła i stawy. Po urodzeniu się dziecka układ stomatognatyczny umożliwia pobieranie pokarmów. Odruch ssania w pier­wszych miesiącach życia człowieka jest najsilniejszym odruchem bez­warunkowym. W miarę […]