Chirurgia wieku rozwojowego wydzieliła się z chirurgii ogólnej (zajmującej się chorym dorosłym) w pierwszej połowie naszego wieku. Było to skutkiem stwierdzenia i zrozumienia faktu, że dziecko nie jest zmniejszonym egzemplarzem dorosłego człowieka. Przyczyniło się zaś do tego nagromadzenie, opracowanie i wzajemne ze sobą powiązanie wielu nowych wiadomości i doświadczeń zarówno teoretycznych, jak i praktycznych.
Operacyjne leczenie małego dziecka, szczególnie noworodka, uwarunkowane jest różnego rodzaju odrębnościami jego organizmu, takimi jak np. niedojrzałość układów enzymatycznych i immunologicznych. Wskutek słabej odporności małego dziecka, niegroźne z pozoru zakażenie może doprowadzić do rozwoju posocznicy i zgonu w ciągu kilkunastu godzin, co się na ogół nie dzieje u dorosłych. Niewielkie oparzenie, które u osoby dorosłej, w pełni sił, jest skutecznie i bez ryzyka leczone ambulatoryjnie, u noworodka jest wskazaniem do leczenia szpitalnego, gdyż może wywołać u niego wstrząs i w następstwie doprowadzić do zgonu. Zapalenie kości u małych dzieci zajmuje także chrząstkę wzrostową, powoduje jej uszkodzenie i w wyniku tego zaburzenia we wzroście kończyny. Zespolenie naczyniowe (zwłaszcza z użyciem protezy naczyniowej) wykonane u dziecka może po paru latach okazać się za wąskie i przepływ krwi do odpowiedniego narządu będzie zbyt mały, co doprowadzi do zahamowania rozwoju tego narządu. Zbyt późno wykonana operacja wnętrostwa, po 3 r. życia, powoduje, że przemieszczone do worka mosznowego jądro nie osiągnie nigdy normalnego stopnia rozwoju gwarantującego płodność. Zapotrzebowanie na wodę, kalorie, białka, tłuszcze i cukier także zmienia się z wiekiem. Noworodek powinien np. otrzymać w I-III dobie życia tylko 40 ml wody na kg masy ciała, niemowlę natomiast do 150 ml na kg masy ciała. Zmienia się też zapotrzebowanie na sód (Na + ) i potas (K + ). Pobranie ,u osoby dorosłej 20 ml krwi do badań nie stanowi najmniejszego zagrożenia, natomiast utrata tej samej ilości krwi przez niedonoszonego noworodka może być przyczyną wstrząsu. Konieczne zatem jest wprowadzanie w laboratoriach tzw. mikrometod, co przebiega bardzo powoli.
Różnice w leczeniu operacyjnym dotyczą także samej techniki i sprzętu stosowanego podczas zabiegu. Wyobrażenie o trudnościach, z którymi ma do czynienia chirurg dziecięcy, dają same wymiary narządów. Jelito cienkie u osoby dorosłej ma średnicę paru centymetrów, u noworodka paru milimetrów, a średnica moczowodu wynosi jedynie ok. 2 mm. Drogi żółciowe noworodka mają średnicę grubej nitki i tylko pęcherzyk żółciowy ma wymiary pozwalające na operowanie bez użycia specjalnych okularów. Chirurgia dziecięca musiała zatem opracować wiele nowych technik operacyjnych i całkowicie nowych metod leczenia.
W chirurgii wieku rozwojowego, obok skutecznego leczenia, zasadnicze wręcz znaczenie ma rehabilitacja, zarówno fizyczna, jak i psychiczna. Dzieci, których nie udało się w pełni usprawnić z powodu braków w tej specjalności, są inwalidami.