Urazy ręki, pomimo wielkiego rozpowszechnienia, są często lekce­ważone, wskutek czego nierzadko doprowadzają do rozmaitych upośle­dzeń czynności, a nawet wyraźnego kalectwa.

Stłuczenia ręki są wynikiem urazów bezpośrednich. Obok stłucze­nia powierzchownego i otarcia naskórka może wystąpić uszkodzenie ścięgien, które po stronie grzbietowej ręki przebiegają tuż ponad twar­dym podłożem kostnym, zaś po. stronie dłoniowej — w ciasnym i nie­podatnym na rozciąganie kanale nadgarstka. Zbagatelizowanie tych uszkodzeń może doprowadzić do przewlekłego stanu zapalnego poche­wek ścięgien albo do ostrego zespołu cieśni kanału nadgarstka.

Bardzo bolesne są stłuczenia kciuka i palca V. Najbardziej narażo­ne na stłuczenia są opuszki palców, a powstające krwiaki, zwłaszcza podpaznokciowe, są szczególnie bolesne. W miarę wzrostu ciśnienia w krwiaku ból narasta.

Objawem stłuczenia ścięgien jest ból nasilający przy próbie czyn­nego ruchu stłuczonego palca. Współistniejący obrzęk oraz miejscowa bolesność uciskowa uniemożliwiają ścisłe określenie, które ścięgno zo­stało uszkodzone.

Leczenie powierzchownych stłuczeń ręki, podobnie jak stłu­czeń innych tkanek miękkich, polega na unieruchomieniu ręki (czy uszkodzonego palca) oraz na stosowaniu zimnych, wysychających * okładów „przez okres 24-48 godz. Po tym czasie wprowadza się stop­niowane ruchy czynne do granic bólu, stosowanie ciepła (gorące kąpiele), a także zabiegi fizykoterapeutyczne sprzyjające wchłania­niu wysięku.

Po upływie tygodnia ostre dolegliwości bólowe zazwyczaj ustępują i wystarcza zwykłe ograniczenie czynności ręki, aż do czasu powrotu pełnej ruchomości i całkowitej bezbolesności ścięgna. Dłuższego lecze­nia wymagają stłuczenia kciuka i palca V, a krwiaki podpaznokciowe usunięcia chirurgicznego.

Skręcenia, naciągnięcia i naderwania mogą powodować uszko­dzenia typu więzadłowo-torebkowego, a nierzadko też uszkodzenia po­szczególnych przyczepów mięśniowych, zwłaszcza ścięgien mięśni pro­stowników. Przy gwałtownym i silnym zgięciu palców niektóre włókna prostowników mogą ulec naderwaniu w miejscach ich przyczepów ob­wodowych.

Leczenie naderwania, podobnie jak leczenie stłuczeń, polega na unieruchomieniu uszkodzonej ręki na szynie gipsowej w ustawieniu czynnościowym (lekkie zgięcie grzbietowe) na okres 2 – 3 ty­godni. Ruchy czynne mogą być podjęte dopiero po ustąpieniu bólu.

Złamania i zwichnięcia. W przeciwieństwie do stłuczeń i skręceń złamania kości i zwichnięcia ręki powstają pod wpływem silnych ura­zów bezpośrednich, np. uderzenia twardym przedmiotem, czy pośred­nich, np. upadek na wyciągniętą kończynę.

Objawy złamań i zwichnięć są podobne: ból, zasinienie skóry, szybko narastaj cy obrzęk, ograniczenie lub całkowite zniesienie czyn­ności np. zginania czy prostowania palców albo całej ręki, oraz różnie nasilone zniekształcenie ręki.

Leczenie. O przywróceniu sprawności ręki decyduje: 1) możliwie szybkie właściwe rozpoznanie, które w miarę upływu czasu może być utrudnione przez narastający obrzęk; 2) udzielenie pierwszej pomocy, aby nie doprowadzić do dodatkowych uszkodzeń czy powikłań; 3) le­czenie prowadzone przez specjalistę ortopedę. Nierzadko konieczne jest leczenie operacyjne.

Po okresie unieruchomienia bardzo ważne znaczenie ma tzw. doleczanie, aby nie dopuścić do skrzywienia palca, przykurczu stawu lub wciągnięcia w bliznę ścięgien, które w ręce przebiegają bezpośrednio w sąsiedztwie kości.